Adli yardım ve ücretsiz avukat hizmetleri, hukuk sisteminin daha erişilebilir ve adil olmasını sağlayarak, toplumdaki dezavantajlı bireylerin haklarını etkin bir şekilde savunmalarına olanak tanır. Bu hizmetler, hukukun üstünlüğü ve adaletin tesisinde önemli bir rol oynar.
Adli Yardımın Tanımı ve Amacı
Adli yardım, maddi durumu yetersiz olan kişilerin dava açabilmesi, açılan davalarda kendilerini savunabilmesi veya hukukî süreçlerde gerekli olan tüm giderlerin karşılanabilmesi için devlet tarafından sağlanan bir destektir. Bu yardım, kişilerin hak arama özgürlüğünü ve adalet önünde eşitlik ilkesini güvence altına almayı hedefler.
Adli Yardım ve Ücretsiz Avukat Hizmetinin Kapsamı
Bu hizmet, çeşitli hukuki işlemleri kapsar:
- Hukuki uyuşmazlıkların mahkemeye taşınması veya mahkemede savunulması süreçlerinde sağlanır.
- Mahkeme harçları, bilirkişi ücretleri, tanık ücretleri ve diğer yargılama masrafları.
- Kişinin kendini savunması veya hukuki danışmanlık alması için avukat sağlanması.
Adli Yardım Başvuru Süreci
Başvuru, kişinin ikamet ettiği yerdeki baronun adlî yardım bürosuna veya temsilcilerine yapılır.
Gerekli Belgeler
- Kimlik Belgesi
- Gelir testi belgesi, maaş bordrosu, sosyal yardım belgesi, işsizlik maaşı belgesi veya benzeri belgeler.
- Adli yardım talep dilekçesi, başvurulan konuyu ve talebi açıkça belirten yazı ve sair belgeler
İzmir Adli Yardım- Ücretsiz Avukat
Belediye sınırları içinde İzmir Barosu Adli Yardım Ön Bürosuna, ilçelerde ise Adli Yardım Temsilcilerine (Baro Temsilcileri) başvurulabilir. İzmir Barosu Yönetim Kurulunun 01.12.2015 gün ve 55/20 sayılı karar ile; Adli yardım başvuruculardan Tapu, Araç Kaydı, Mernis ve SGK (4A,4B,4C) sorgulama ve haklarında lehte ve aleyhte açılmış dava ve icra dosyası çıktılarının E-Devlet üzerinden alınmasının kabulünden dolayı ilgili belgeler talep neticesinde baro tarafından sorgulaması yaptırılır.
Değerlendirme Süreci
Başvurunun yapılmasının ardından, ilgili adlî yardım bürosuna veya temsilcik, başvuranın dava masraflarını karşılayamayacak durumda olduğunun kanısına varırsa talep kabul edilir.
Değerlendirme sonucunda başvurunun kabul edilmesi halinde:
- Dava masrafları ve harçlar devlet tarafından karşılanır.
- Başvuran kişi için ücretsiz bir avukat atanır. Bu avukat, davanın tüm süreçlerinde başvuranın hukuki temsilcisi olur.
Ücretsiz Avukatlık Hizmeti
Bu hizmetler, barolar aracılığıyla organize edilir ve yürütülür:
- Her baro, adli yardım bürosu kurarak başvuruları değerlendirir ve avukat atamalarını yapar.
- Baro, uzmanlık alanlarına göre uygun avukatı seçer ve görevlendirir. Atanan avukat, başvuru sahibinin haklarını savunur ve gerekli hukuki işlemleri yürütür.
- Avukat, dava açma, savunma yapma, dilekçelerin hazırlanması, duruşmalara katılma ve hukuki danışmanlık verme gibi hizmetler sunar.
Hukuki Dayanak
Adli yardım ve ücretsiz avukatlık hizmetleri, çeşitli yasal düzenlemelere dayanmaktadır:
- Anayasa: Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 36. maddesi, herkesin adil yargılanma hakkını güvence altına alır.
- Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK): 6100 sayılı HMK’nın 334-340. maddeleri, adli yardımın usul ve esaslarını belirler.
- Avukatlık Kanunu: 1136 sayılı Avukatlık Kanunu, baroların adli yardım hizmetlerini düzenler.
- Ceza Muhakemesi Kanunu: Ceza yargılamasında daha geniş düzenlemelere Cmk atama sistemi gibi daha geniş düzenlemeler getirilmiştir.
